foto: Michel Ball

Bij de opening van de tentoonstelling van QS Serafijn 1 mei 2022 bij  walgenbach art & books : Speech: Bas Kwakman.

In de borstkas van QS

De beeldende kunst bestaat uit werelden die elkaar tegenspreken. Werelden die botsen. Soms vindt zo'n botsing plaats in de borstkas van een enkele kunstenaar. Bijvoorbeeld in de borstkas van Q.S. Serafijn. Daar lijken eigennamen, stijlen en disciplines genadeloos op elkaar te botsen – niet ter meerder glorie of om de bijzondere reactie van de botsing, maar gewoon, omdat het nu eenmaal niet anders kan.

Botsende eigennamen. Van de ene kant Robert Hack, van de andere kant QS Serafijn. Deze botsing verloopt op zich helder. QS wint. Er zijn meer Robert Hacks. Er is een Robert Hack die comicbooks tekent, er is een Robert Hack die medewerker is van het leverteam van Welzorg Nederland b.v. en er is een geoloog, gespecialiseerd in het gedrag van zandsteen binnen tropische omgevingen. We hebben maar èèn QS Serafijn.

Botsende stijlen. Van een kant kunst in de openbare ruimte. Meest bewerkelijke vorm. Kunstwerken gemaakt van aarde, staal, ijzer, hout, steen, van geld, wethouders, ambtenaren, commissies, schoonmaakbedrijven, restaurateurs, advocaten en rechters. 
Van de andere kant waterverf. Minst bewerkelijke vorm. Nooit aquarel zeggen, dan doemen er meteen hortensia’s, schilderklasjes, buurthuizen en dameskransjes op. Gewoon waterverf zeggen. Op een A4-tje. Een of twee kleuren. Een beeld. Wat woorden erbij.

Botsende disciplines. Het beeld en het woord. Geen woorden om beelden te ondertitelen. Geen beelden om woorden te illustreren. Dan nog liever andersom – de tekst als illustratie en het beeld als onderschrift. Meestal een volstrekt overbodige relatie, zonder de door het publiek gezochte verdieping – het woord cirkel naast een duidelijke cirkel of het woord hamster naar een kraakheldere hamster. Als woord en beeld maar in elkaars vaarwater zitten, dan kleurt er vanzelf een nieuw lied uit.

Het lijkt zelfs binnen een enkele discipline te botsen. QS Serafijn schrijft dagboeken maar heeft een bloedhekel aan het woord 'ik'. Hij beschrijft wat hem overkomt maar hij ziet liegen als het belangrijkste (en leukste) onderdeel van de kunst.

We leven in een calvinistisch land. In zo'n land wordt de moraal gestuurd aan de hand van platitudes. Schoenmaker blijft bij je leest. Niemand kan twee heren dienen. In dit land ben je beeldend kunstenaar of schrijver. Ben je beide dan gaat men direct op zoek gaan naar hiërarchie. Lucebert is een betere dichter dan een kunstenaar. Jan Wolkers is een betere schrijver dan een schilder. Raveel is een betere schilder dan dichter. Onzin. Verwerpelijke tunnelvisie. Het is tijd dat we daar anders naar gaan kijken. 
Vergeet het overbodige woord dubbelkunstenaar. QS Serafijn is een kunstenaar die een ding bedenkt, schrijft, tekent of bouwt - een verhaal. Of dat nou een hond, een hamster in waterverf of een verzamelde baksteen met 400 pagina's aan tekst als illustratie is.

Er lìjkt van alles te botsen in de borstkas van QS Serafijn, zei ik in het begin van dit verhaal. Daar botst echter niets. QS Serafijn vertelt verhalen en gebruikt daarvoor alles wat hem voor handen komt. Hout, staal en ambtenaren noemde ik al, maar ook websites, vragenlijsten, hatemail, worsten, waterverf, herinneringen, observaties, openingsspeeches, wildwestacteurs, René Froger, woorden, zinnen en zichzelf.

Dat klinkt logisch en dat is het ook.

Jeder mensch ein künstler, jeder künstler ein hamster, jeder mensch ein hamster

Dat is gezegd. We kunnen het gewoon weer over monogamie hebben. De expositie van QS Serafijn is geopend.

Bas Kwakman

foto: Michel Ball